Değerli meslektaşlarımız,

Bilindiği üzere TVHB ve Bakanlık arasında Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına ilişkin bir protokol imzalanmıştır. Söz konusu protokole ilişkin bilgi kirliliği ve tartışmalar hala devam etmektedir. Bu nedenle sürece ve uygulamanın detaylarına ilişkin bilgilendirme yapma ihtiyacı duyulmuştur.

Mevzuat açısından;

Resmi Gazete ‘de 2010 yılında çıkan 5996 sayılı VETERİNER HİZMETLERİ, BİTKİ SAĞLIĞI, GIDA VE YEM KANUNU’na göre “Hayvanların Tanımlanması ve Kayıt Altına Alınması, Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünlerin Sevkleri ile Hayvan Satış Yerleri ve Satışa İlişkin Sağlık Koşulları Hayvanların tanımlanması ve kayıt altına alınması yetkisi” Bakanlığa verilmiştir. (MADDE 7- (1) Hayvan sahipleri ya da hayvan sahibi adına bakıcısı, Bakanlık tarafından tanımlatılması istenen hayvanları tanımlatmak, bu hayvanlarının ve işletmelerinin kayıtlarını yaptırmak, işletmelerine giren veya işletmelerinden çıkan, yeni doğan, ölen veya kesilen hayvanları Bakanlığa bildirmek ve bunlara ilişkin kayıtları muhafaza etmekle yükümlüdür. (2) Hayvanların tanımlanmasında kullanılan kulak küpesi, mikroçip ve benzeri tanımlama araçlarının (…) (1) Bakanlıkça belirlenen uygulama ücreti hayvan sahipleri veya bakıcıları tarafından uygulayıcılara ödenir. (1) (3) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir” hükmü bulunmaktadır. 

Bu kanun dayanak alınarak çıkarılan Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik 26/2/2018 tarihli ve 30344 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmelik kapsamında sahipli köpekler 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren, sahipli kedi ve gelincikler ise 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren kimliklendirilerek kayıt altına alınacaktır. (yeni çıkarılan hayavaları koruma kanununa göre tüm türlerde bu süreç 2022 sonuna kadar uzamıştır).

İlgili yönetmeliğin 5nci Maddenin 1nci fıkrasında yer alan “Bu Yönetmelik çerçevesindeki ev hayvanlarının kimliklendirilmesi, kayıt altına alınması, mikroçip basımı ve dağıtımı ile ilgili tüm işlemlerin yürütülmesinde Bakanlık yetkilidir. Bakanlık, gerektiğinde bu yetkinin bir kısmını veya tamamını kontrol ve denetimi altında olmak şartıyla yeterli altyapıya sahip, ev hayvanları konusunda faaliyet gösteren kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere devredebilir" hükmü kapsamında Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı arasında kedi-köpek ve gelinciklerin kimliklendirilerek kayıt altına alınması yetkisinin devrine ilişkin protokol imzalanmıştır.

 İVHO olarak bu tür protokollerin TVHB tarafından imzalanmadan önce tüm detayları ile Odalarla ve sahayla değerlendirildikten sonra imzalanmasından yana görüşlerimizi ilgili olan herkes bilmektedir.  Bu aşamadan sonra üyelerimizi korumak, mesleki mevzuatımıza uygun olmayan konularda azami dikkat gösterilerek, protokolde bulunan geçici maddeye istinaden bize göre uygun olmayan maddeler İstanbul İl Müdürlüğü ile müzakere edilmiştir.

Buraya kadar olan süreci özetlersek; Bakanlık "kayıt ve kimliklendirme" konusunda yasal olarak elinde tuttuğu yetkiyi devretmek için TVHB ile protokol yapmış, bu protokol İVHO Yönetimi tarafından revize edilerek kabul edilmiştir. Bu uygulama zaten yıllardır hekimler tarafından yapılan bir uygulamadır, bakanlık ülkedeki hayvan popülasyonunu kayıt altına alma yetkisini kullanmıştır. Bu yetki sadece "kimliklendirme ve kayıt altına alma" yetkisinin serbest hekimlere devri yetkisidir.

Beklentimiz, tüm koruyucu hekimlik hizmetlerinin hiçbir protokole gerek olmaksızın doğrudan serbest çalışan hekimlere verilmesidir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda Bakanlık standartları belirleyip, Kişisel Verilerin Korunması kanunu dikkate alan, güvenlik sertifikalı alanlar sağlayıp tüm uygulamayı serbest veteriner hekimlere bırakmalıdır.  Mevcut uygulamanın bir geçiş dönemi olmasını diliyoruz.

 Sıklıkla sorulan sorular ve değerlendirmemiz;

Neden bu kadar geciktirildi? Mesleki mevzuat açısından ve sorumluluklar açısından meslek odamızı ve üyelerimizi zora sokacak bazı hükümlere ilişkin değerlendirmelerimiz uzun sürdüğü için gecikmiştir.

Uygulama geciktiği için kaybımız olacak mı?  Hayır zaten sistem teknik olarak yeni yeni oturmaktadır. O nedenle ne maddi ne de süreç olarak bir kayıp oluşmamış, aksine hazırlıksız başlayan bu uygulamada sistemdeki bazı sorunlar süreç içerisinde giderilmiştir.

Protokol imzalanmasaydı ne olacaktı? Hayvan sahipleri çıkan mevzuatı basından öğrendiklerinden klinisyen üyelerimize baskı yapacaklardı (son zamanlarda bu yönde sizlerden gelen çok sayıda bildirim mevcuttur), hayvan sahipleri cezayla karşılaşacakları için belki siz üyelerimizi suçlayacaklardı. Ayrıca “Bakanlık, gerektiğinde bu yetkinin bir kısmını veya tamamını kontrol ve denetimi altında olmak şartıyla yeterli altyapıya sahip, ev hayvanları konusunda faaliyet gösteren kurum, kuruluş, gerçek veya tüzel kişilere devredebilir” hükmüne göre meslek odası dışında bir kuruma verilmesi riski bulunmaktadır.

Uygulama için alınacak ücret ne kadardır? Bilindiği üzere ilimizde uygulanan fiyatlar odamız tarafından belirlenmekte TVHB tarafından onaylanmaktadır. (Protokolde bu hususa ilişkin yanlış anlaşılabilecek bir hüküm karşılıklı olarak mutabakatla revize edilmiştir). Mikrocip uygulanması ücreti de diğer uygulamalarda olduğu gibi Odamızın belirlediği Alt Fiyat Tarifesine göre yapılacaktır.

Uygulamaya herkes dahil olmak zorunda mıdır? Uygulanan mikrocipler sisteme tanımlanmaktadır. O nedenle mikroçip uygulamak isteyen üyelerimiz mevcut mevzuatlarla sistemi kullanacaklardır. Ancak mikroçip uygulamak istemeyen üyelerimiz sistemi kullanmayabilirler.

Daha önce uygulanan mikroçipler geçersiz mi olacak? Hayır, 15 haneli ise tarafınızdan bildirilmesi sonrasında sisteme tanımlama yapılacaktır (Konuya ilişkin teknik detaylar odamızın web sayfamızda vardır). Link: http://www.ivho.org.tr/index.asp?sayfa=212

Stoklarımızda bulunan mikroçipler ne olacak? Konunun muhatabı olan Bakanlık ile sorunun çözülmesi için görüşmelerimiz devam etmektedir.

Mikrocipleri meslek odalarından almak zorunda mıyız? Evet, ancak bu protokol yapılmasaydı mikroçipler ve karneler Bakanlık'tan veya ilgili mevzuatla protokol yapılacak başka bir kurumdan alınacaktı. Mevcut durumda maliyet açısından daha uygun görünmektedir. Diğer taraftan oda olarak mikroçiplerin dileyen üyemiz veya dileyen odamız tarafından tedarik edilmesinden yanayız.

Uygulamayı İlçe Müdürlükleri de mi yapacak? Kanundan aldıkları yetkiyle yapabilmelerinin önünde bir engel yoktur. Ancak medikal bir işlem olan mikroçip uygulaması, uygun bir ortam ve donanım gerektirmektedir. Aksi takdirde komplikasyonlar nedeniyle hayvan severlerin baskısı ve hukuki süreçler yaşanacağı açıktır. Tamamen klinisyenler tarafından yapılması için İl müdürlüğüyle görüşmelerimiz devam etmektedir.  Diğer taraftan her durumda donanımlı sağlık kurumlarımızın tercih edileceği şüphesizdir.

Protokol neden paylaşılmamaktadır? Meslek odaları Anayasa’ya göre kurulmuş kamu kurumu niteliğinde meslek örgütleridir. Resmi evraklarının paylaşılması belli kurallara bağlanmıştır. Bu nedenle ancak yetkili kurumlara ve resmi kurallara uygun olarak verilebilmektedir.

 Sonuç olarak; Varlık nedeni üyelerinin hak ve yetkilerini korumak olan Odamız, sizlerden ve mevzuattan aldığı güçle çalışmaktadır.  Gelişmelere ilişkin bilgilendirmeler, iletişim araçlarımız ve web sayfamız aracılığıyla yapılmaktadır. Destek için tek beklentimiz sadece Odamızın görüş ve bilgilendirmelerini dikkate almanızdır. Bilgi kirliliği ve bilgi eksikliğinden oluşan olumsuz algı sizleri üzmekte, meslek odamızı yıpratmaktadır. Saygı ve sevgilerimizle

İVHO Yönetim Kurulu